Yunus Ülger
Almanya’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oyların yüzde 67,2’sini alması uzmanlar ve siyasetçiler arasında “Demokratik bir ülkede yaşayıp otokratik bir kişiye oy vermek nasıl olur?” tartışmayı başlattı. Bazı siyasetçiler bunu ‘uyum sağlanamaması’ ile açıklarken, uzmanlar farklı nedenler olduğunu düşünüyor. Ruhr Bölgesi, Essen’deki Türkiye ve Uyum Araştırmaları Merkezi Vakfı Başkanı Prof. Hacı Halil Ulucan, bu tercihini Türk vatandaşlarının otokratik ve muhafazakar bir toplumda yetişmesine bağladı. Ayrıca Almanya’daki dışlanmışlık duygusunun da Erdoğan’ı seçmesinde rol oynadığını belirtti.
‘EKONOMİK SORUNLAR TERCİHLERİ ETKİLEMEZ’
prof. Uslucan, Erdoğan’a oy verenlerin Türkiye’nin kırsal kesimlerinden geldiğini ve bu nedenle muhafazakar ve dindar olduklarını söyledi. Ancak Almanya’da son 10 yıldır entegrasyon tartışmalarının Türk vatandaşları arasında bir dışlanmışlık duygusu yarattığını belirtti. Almanya’daki Türk vatandaşlarının Erdoğan’ı tercih etmesinde bu iki nedenin önemli rol oynadığını belirtti.
prof. Uslucan’a göre üçüncü bir değerli neden, Türk vatandaşlarının çocukluktan itibaren otokratik bir toplumda büyümüş olmalarıdır. Bunun ailedeki otoriter baba ile başladığını belirten Prof. Uslucan, “Okulda otoriter bir eğitim sisteminden geçiyorlar. Orduda hâlâ çok otoriter bir sistem var. Hayatları boyunca demokratik bir sistemde yaşamıyorlar. Artık demokratik sistemden yana bir tercih yapmaları beklenemez. Dolayısıyla maço siyaset bunlarda karşılık buluyor” dedi. Türkiye’de son 20 yılda altyapı alanında yaşanan gelişmelerin Almanya’daki Türk vatandaşları arasında gurur yarattığını belirten Prof. Türkiye’de yaşamıyorlar, ekonomik sorunlardan etkilenmiyorlar, dolayısıyla bu sorunlar oy tercihlerinde rol oynamıyor.
‘SÜRPRİZ OLACAK BİR DURUM YOK’
Hamburg Protestan Lisesi öğretim üyesi Dr. Almanya’da seçmenin muhafazakar ve dindar olduğunu hatırlatan Yaşar Aydın, “Erdoğan’ı tercih etmeleri şaşırtıcı değil” dedi. Seçmenin ekonomik kriterler yerine inandıkları değerlere göre oy kullandığını belirten Dr. Aydın, ekonomik çıkarlarla örtüşmese bile inanılan maliyetlerin oy vermede belirleyici olduğu görüşünü dile getirdi. ‘Diaspora gerçeği’ olgusuna dikkat çeken Dr. Aydın, “Almanya’daki Türkler için özlenen, yeri geldiğinde romantize edilen bir vatan vardır” ifadesini kullandı.
Aydın, Almanya’dan Türkiye’ye gidenlerin altyapı yatırımlarını görünce ‘hükümetin başarısı’ olarak gördüklerini belirtti. Son 20 yılda sadece Türkiye’de değil tüm dünyada bir gelişme olduğunu hatırlatan Erdoğan, “Erdoğan’a oy verenler bunu görmüyor ya da görmek istemiyor. Bunu sadece Erdoğan’ın başarısı olarak görüyor” dedi.
‘DEMOKRASİ TÜM DÜNYADA SÖYLENİYOR’
Alman medyasında “Demokratik bir ülkede nasıl yaşıyorlar ve bir otokrata oy veriyorlar?” Aydın’ın sorusuna Almanların da aşırı sağcı AfD partisine oy verdiğini hatırlatan Aydın, “Demokratik bir ülkede yaşamak için demokrasiye oy vermek gerekmez” yanıtını verdi. Öte yandan küreselleşmenin getirdiği yorgunluk ve dehşet nedeniyle tüm dünyada demokrasinin sorgulandığını söyledi. Bu nedenle dünyanın birçok ülkesinde otokratik başkanların iktidarda olduğunu belirtti.
ÖNCE UYUM, SONRA VATANDAŞLIK
Öte yandan ana muhalefetteki Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) Federal Meclis sözcüsü Thorsten Frei, Türk vatandaşlarının Erdoğan’a oy vermesini uyumsuzluk olarak nitelendirdi. Die Welt gazetesine konuşan Frei, “Önce uyum, sonra Alman vatandaşlığı verilmeli” görüşünü savunarak, Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) Federal İçişleri Bakanı Nancy Faeser’den Alman vatandaşlığına geçişi kolaylaştıran öneriyi geri çekmesini istedi. Erdoğan yandaşlarının seçim kutlamasına ilişkin ise, “Otomobil konvoylarıyla kutlama yapmak bize bir uyarı olsun” dedi.
Yine Die Welt’e konuşan Yeşiller Partisi’nden Lamya Kaddor, bu eleştirilere karşı çıkarak, Almanya’daki 3,5 milyon Türk kökenli insanın yarısının oy kullanma hakkına sahip olduğunu, yarısının da oy kullandığını hatırlattı. Seçim sonuçlarını “taşınması zor” olarak nitelendiren Kaddor, seçime katılmayanlarla birlikte çoğunluğun Erdoğan’a karşı olduğunu söyledi.
Solingen kurbanlarını anma etkinliğinde konuşan Federal Tarım Bakanı Cem Özdemir, Federal Hükümetten Türk siyasetinde köklü bir değişiklik istedi. Putin ile yaşananlardan ders çıkarılmasını isteyen Özdemir, Erdoğan’ın seçim başarısını kutlamanın liberal demokrasiyi reddetmek anlamına geldiğini söyledi. Türkiye’den gelen imamların seçmen üzerindeki etkisine dikkat çeken Özdemir, “Gelecek nesiller üzerindeki etkilerini konuşmamız lazım” dedi.
RUHLAR BÖLGESİNDEN EN ÇOK OY ERDOĞAN’A
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda Erdoğan yüzde 67,2 oy alırken Kemal Kılıçdaroğlu yüzde 32,8 oy aldı. Erdoğan, yüzde 78,8 ile en yüksek oyu Ruhr Bölgesi’nden aldı. Burada daha çok İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinden insanlar yaşıyor. Erdoğan, Berlin ve çevresinde yüzde 51,5 ile Almanya’da en düşük oyu aldı.
