NİSANUR YILDIRIM
(ANKARA) – TBMM’de geçen dönem yasalaşan ‘Vergi Paketi’nin bütçeye katkısının etki analiziyle ölçülmesi planlanıyor. Fakat Yap-İşlet-Devret ve Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projelerinden alınan kurumlar vergisinin yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarılmasına ilişkin madde, 2025 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde uygulanacak. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, bu vergilerin gelir etkisinin 2025 yılında görüleceğini vurgulayarak “Etki analizinde hesapladığımız kadarıyla 557 milyon liralık ekstra kurumlar vergisi etkisi olacak. Bu çok düşük bir miktar. Sermayeyi vergilendiriyormuş gibi görünerek vergilendirmiyorsunuz” dedi.
Meclis, 28. Dönem 3. Yasama Yılı’na 2 ay aradan sonra yarın başlıyor. Kamuoyunda “Vergi Paketi” olarak bilinen “Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Meclis kapanmadan önce yasalaşmıştı.
Yeni Vergi Paketi tartışmaları güncelliğini korurken hükümetin yeni vergi paketi düzenlemesi yapmayacağı, mevcut düzenleme ve uygulamaların izlemeye alınacağı iddia ediliyor. Buna göre, 2 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Paketi’nin etkisi ve bütçeye katkısı etki analizleriyle ölçülecek.
Fakat, henüz yürürlüğe girmeyen maddeler söz konusu. Örneğin Yap-İşlet-Devret ve KÖİ projelerinden alınan kurumlar vergisi yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarıldı. Ama bu madde 2025 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlara uygulanacak. Diğer bir ifadeyle, bu projelerden bu yıl kurumlar vergisi alınmayacak.
CHP Karabük Milletvekili, Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Cevdet Akay, henüz alınmaya bile başlanmayan bazı vergilerin doğal olarak etkisinin ölçülemeyeceğine işaret ederek, şunları söyledi:
“Bazı vergilerin gelir etkisini 2025 yılında göreceğiz”
“Duyumlarımıza göre iktidarın yeni bir vergi paketi çıkarmayacağı, önceki çıkan vergi reform paketinin sonuçlarının görüleceği ifade ediliyor. Önceki Vergi Reform Paketi’ne baktığımız zaman sermayenin ve kayıt dışının vergilendirilmesiyle ilgili gerekli hamlelerin atılmadığını öngörüyoruz. Örneğin; Yap-İşlet-Devret ve KÖİ projeleriyle ilgili iş yapan firmaların kurumlar vergisi oranı yüzde 25’ten yüzde 30’a çıktı. Ama bunun uygulaması 2025 yılında olacak. Yani bunun gelir etkisini 2025 yılında göreceğiz. Etki analizinde hesapladığımız kadarıyla 557 milyon liralık ekstra kurumlar vergisi etkisi olacak. Bu çok düşük bir miktar. Bu tip kurumlara yapılan ödemeler devlete çok büyük bir yük. 2005 yılından günümüze KÖİ projelerini yapan firmalara 79,5 milyar dolar para ödendi. Bunlar 44 firma. Zaten bunların 37 tanesi vergi matrahı beyanında bile bulunmamışlar. Diğer bulunanlar da 2,8 milyar TL kurumlar vergisi ödeyecekler.
“Kayıt dışı ekonomiyi vergilendirdiğiniz zaman 1 trilyon 254 milyar TL’lik faiz giderini karşılayabilirsiniz”
Bir yandan 2024 yılında bu firmalara 162 milyar TL ödenecek. 2025 yılında 240 milyar TL, 2026’da ise 271 milyar TL para ödenecek. Yani üç yıllık süre içerisinde 673 milyar TL ödenecek. Bir taraftan emekçiden, işçiden, emekliden, esnaftan dolaylı vergiler yoluyla yoğun vergi almaya devam ediyorsunuz. Öte yandan da sermayeyi vergilendiriyormuş gibi görünerek esasında vergilendirmiyorsunuz. Bütün bunların önlemlerinin alınması lazım. Sermayenin, kayıt dışı ekonominin gerçek manada vergilendirilmesi lazım. Gayri safi yurtiçi hasılamızın üçte biri kadar kayıt dışı bir ekonomi var. Bu kayıt dışı ekonomiyi vergilendirdiğiniz zaman bu ülkenin 2024 yılı bütçesinde görülen 1 trilyon 254 milyar TL’lik faiz giderini karşılayabilirsiniz.
“Emek üstündeki vergi yükünün aşağı çekilmeli”
İlgilileri uyarıyoruz; Vergi Reform Paketi yapılacaksa, vergide gerçekten adalet sağlanacaksa dolaylı ve dolaysız vergiler ayrımında dolaysız vergilerin arttırılması, emek üstündeki vergi yükünün aşağı çekilmesi, sermayenin gerçek manada vergilendirilmesi, vergide adaletin sağlanması ve gelir dağılımındaki bozukluğun bir an önce giderilmesi gerekir.”
